İnsanlar sosyal varlıklardır ve her zaman iletişim halindedirler. Bunlar ailemiz, arkadaşlarımız ve işyerimizdeki çevremizden oluşur. Bildiğiniz gibi her insan farklı karaktere sahiptir. Bazıları ile iyi, bazıları ile zor anlaşırsınız. Özel hayatınızda zor insan varsa eğer, çok efor harcamanız gerekebilir. Ama çok fazla yıprandığında, bu tip insanlar ile irtibatı keserek kendinizi korursunuz. Bu ZOR insanlar eğer işyerinde yani çalışma arkadaşınız ise eğer, ne yapacaksınız? Kendinizi geriye çekemezsiniz, çünkü iş ortamında çalışma arkadaşlarınızı seçilme hakkına genellikle elinizde değildir. Bu insan ile mecbur beraber çalışmanız gerekmektedir!
Bu yazımda işyerlerinde veya kuruluşlarda ZOR olarak nitelendirdiğimiz insanlar ile nasıl baş edebileceğine dair size tavsiyelerde bulunacağım.
Zor insanlarla iletişim kolay değildir. Sizi genel anlamda kavga, stres veya kaosa sürükler. Bu insanların davranışlarını anlamak gerçekten kolay olmamaktadır. Hüsnü Zan ile yaklaşırsak, bu tip insanların çoğunluğu gerçekten yaptıklarından habersiz olanlar olsa bile, bazıları da karşısındakini zorlamaktan zevk almaktadır. Hangi niyet ile olursa olsun, bu zor insanlar temas da bulundukları insanlarda stres ve gerilim oluşturuyor. Bu stres ne kadar uzun sürerse, karşı tarafa o kadar zarar veriyor ve insanlar da farklı hastalıklara bile sebep olabiliyor. Yani bu durum ne kadar uzun sürerse, karşı tarafa oluşan hasar, o kadar büyük yansıyabilir.
Duygusal gücü (Emotional İntelligence) yüksek olan insanlar, genel anlamda bu zor tipleri kontrol altında tutan ve başa çıkma stratejilerine sahip olmaktadırlar. Zor insanlarla nasıl en iyi şekilde başa çıkılacağına dair birçok tavsiye ve strateji bulunmaktadır.
Çoğu stratejiler karakter analizi üzerinden yola çıkar ve her karakter için farklı yaklaşımlar tavsiye edilir. Ama gerçekler farklı oluyor… Zor insanlarla nerde ve nezaman karşılaşacağınız belli olmaz. Hazırlıksız yakalanırsanız ilk önce karakter analizi yaparak hareket edesiye kadar karşı taraf dozer gibi üzerinizden geçmiş olur. Aşağıdaki tavsiyeler, temel tavsiyelerdir ve tüm zor karaktere uygulanabilinir! Bunlardan en önemli olanları sizinle paylaşmak istiyorum.
- Çözüm odaklı olun
İletişimde çözümlere değil sorunlara odaklanmayı severler. Karşı tarafın bu sorunlar içinde boğulduğunu gördüğünde, kendilerini iyi hissederler. Bu tip konuşmalara karşı etkili bir strateji, sorunu çözmek için ne yapmayı düşündüklerini sormaktır. Bu soru, iki olası sonuca yol açar: ya görüşmeyi aniden sona erdirir ya da üretken bir yöne yönlendirir. - Duygularımızın farkında olun
İletişimde duygusal bir tuzağa düşmesini engellemek için (duygusal) mesafenizi korumanız gerekir. Kendi duygularınızın sınırlarınızı bilmezseniz, başkaların çizginizi gelmesini engelleyemezsiniz. - Diyaloğa hakim olun
Bir insan ne kadar zorsa, davranışları o kadar abes olur. Bu davranış ne kadar saçma olursa, o kadar kolay konuya hakim olabilirsiniz. Bilinçli olarak duygusal kaosa karşı yalnızca gerçeklerle karşı koyarak diyaloğa hakim olabilirsiniz. - Pozitif odaklanın
Bu basit bir hesaplama: Dikkatiniz nereye odaklanırsa, duygusal durumunuz da o konuya hakim olur. Sorunlara odaklandığında, olumsuz duygular ve stres oluşturur. Durumu daha iyi hale getirmek için olumlu ve aktif eylemlere odaklandığımızda, stresi azaltan etkili bir duygu oluşur. Bu zor insanların olumsuzluklarına konsantre olursanız, sizin gücünüzü emer ve sizi de zorlar. Motivasyonunuz düşer. Bu tip insanları düşüneceğinize pozitif bir şeye odaklanın. - Sınırlarınızı belirleyin
İnsanlar genel anlamda bir başka insan ile çalışırken seçenekleri olmadığını hissederler. Ama bu doğru değil! Siz her zaman kendi sınırlarınızı belirleyebilirsiniz! Ama bunu bilinçli ve proaktif olarak yapmak zorundasınız. Bu sınırların doğal olarak çizilmesine izin verirseniz, zor durumlara gireceğiniz kaçınılmaz. Ancak, bilinçli olarak çizdiğiniz sınırlar çerçevesinde iletişime girmeye karar verirseniz, konuşmanın yönünü de kontrol edebilirsiniz. - Affet, ama unutma
Duygusal zeki insanlar çabuk affeder, ancak bu her şeyi unuttukları anlamına gelmez. Affetmek, devam edebilmeniz için yaşananları arkada bırakmaktır. Bu davranış, otomatik olarak zor insanların aynı davranışları tekrar etme fırsatı verdiğiniz anlamına gelmez. Neyin yanlış gittiğini ve gelecekte hangi insanlara dikkat etmeniz gerektiğini unutmayın.
Özetle
İnsanların olduğu yerde, iletişim esastır. Zor insanlarla başa çıkma sanatı, kendinizin duygularınızı karşı tarafın dünyasına çekilmesine izin vermediğiniz sürece kontrolu kaybetmezsiniz.
Retorik teknikler ve taktikler, duygusal gerginlikleri nazikce boşaltmak ve her iki taraf için pragmatik çözümler bulmak için iyi bir araçtır.